Je hebt iemand dierbaar verloren. Als nabestaande moet je op vrij korte termijn een aantal administratieve formaliteiten in orde brengen. Met andere zaken kun je nog even wachten. Weet je niet waar te beginnen? We zetten voor jou de verschillende stappen op een rij. Je kunt hieronder de volledige tekst doornemen en/of gebruik maken van onze handige checklist om de actiepunten die voor jou relevant zijn in kaart te brengen.
Wat doen kort na het overlijden?
1. Neem contact op met een begrafenisondernemer
2. Geef het overlijden aan bij de burgerlijke stand van de gemeente waar het overlijden heeft plaatsgevonden
In de praktijk zorgt de begrafenisondernemer voor de aangifte. Bij een overlijden in het ziekenhuis of een zorginstelling zal men daar vaak voor de aangifte zorgen.
Neem zeker volgende documenten mee
- een overlijdensverklaring (opgemaakt door een arts)
- eventueel het trouwboekje van de overledene
- eventueel het rijbewijs van de overledene
- de identiteitskaart van de persoon die het overlijden aangeeft
De gemeente waar de persoon is overleden, maakt een akte van overlijden op en stuurt die door naar de gemeente waar de overledene woonde, zodat het overlijden daar kan worden opgenomen in de registers. Je ontvangt van de gemeente een uittreksel van de overlijdensakte. Vraag meteen een aantal exemplaren, want je hebt ze nodig om verschillende instanties te verwittigen.
3. Meld het overlijden bij de banken en verzekeringsmaatschappijen waar de overledene klant was
Om de bankzaken na een overlijden goed en eenvoudig te regelen, begin je met het melden van een overlijden. Bij KBC Brussels kan dat ook perfect online.
4. Stel eventueel een notaris aan
Bij een overlijden kun je bij de notaris terecht voor een aantal praktische zaken
a. Akte of attest van erfopvolging
Daarin worden de erfgenamen van de overledene opgesomd. Het document is onder andere nodig om de rekeningen bij de bank te deblokkeren.
Bij een nalatenschap met internationale elementen (bijv. overledene woonde in België, had rekeningen in België en een tweede verblijf in Spanje) kan de notaris ook een Europese erfrechtverklaring afleveren. Dit document duidt eveneens aan wie de erfgenamen zijn en biedt als belangrijk voordeel dat je dit document kunt gebruiken voor de regeling van de volledige nalatenschap, zowel voor de deblokkering van de rekeningen in België als voor de regeling van de onroerende goederen in het buitenland. Vraag advies aan je notaris.
b. Aangifte van de nalatenschap aan de fiscus
c. Verdeling van de nalatenschap
De tussenkomst van een notaris is niet verplicht tenzij er een testament, een huwelijkscontract of een handelingsonbekwame erfgenaam is.
5. Verwittig de werkgever van de overledene of de pensioendienst
- Als de overledene nog werkte, moet je zijn werkgever onmiddellijk van zijn overlijden op de hoogte brengen. Die betaalt de nog verschuldigde salarissen, het vakantiegeld en eventuele andere premies. Soms komt de werkgever tegemoet in de begrafeniskosten.
- Als de overledene zelfstandige was, neem je het best contact op met zijn boekhouder. Die zal je helpen om alle nodige instanties op de hoogte te brengen.
- Was de overledene met pensioen, dan wordt de pensioendienst door de Burgerlijke Stand van de gemeente op de hoogte gebracht. Daar hoef je zelf niets voor te doen. Als langstlevende echtgenoot heb je onder bepaalde voorwaarden recht op een overlevingspensioen. De aanvraag daarvoor moet je wel zelf indienen. Was de overledene werknemer of zelfstandige, dan kan dat bij de pensioendienst van je gemeente. Andere mogelijkheden vind je op de website van de Sociale Zekerheid: socialsecurity.be
Wat te doen na de begrafenis?
Er zijn nog een aantal andere instanties die je op de hoogte moet brengen
1. De huurder of verhuurder van de woning van de overledene
Bij een overlijden gaan de rechten en verplichtingen van de huurder of de eigenaar over op de erfgenamen, tenzij het huurcontract dat anders bepaalt. Kijk de bepalingen in het contract na en bekijk welke regeling je kunt treffen.
2. Het ziekenfonds
Het ziekenfonds keert meestal een vergoeding uit aan de persoon die de begrafenis- of crematiekosten heeft betaald. Als je je bij het ziekenfonds laat inschrijven als weduwe of weduwnaar heb je eventueel recht op een verhoogde terugbetaling van de kosten voor gezondheidszorg.
3. De vakbond
De meeste vakbonden betalen een deel van de begrafenis- of crematiekosten. Als de overledene bij de vakbond was aangesloten, informeer daar dan naar.
Eventueel past men je werkloosheidsvergoeding aan aan de gewijzigde gezinssituatie.
4. Het kinderbijslagfonds
Je moet het kinderbijslagfonds alleen op de hoogte brengen van het sterfgeval als de overledene nog kinderen ten laste had. Het fonds verhoogt dan de kinderbijslag.
5. De fiscus
Als erfgenaam moet je de erfenis of nalatenschap aangeven bij de fiscus.
Denk ook aan
- Dienst Inschrijving van Voertuigen (DIV), als de nummerplaat van het voertuig op naam staat van de overledene
- Telecomprovider
- Watermaatschappij
- Elektriciteitsleverancier
- Abonnementen op naam van de overledene
- Doorsturen van post
