De vof is een vennootschap met minimum twee vennoten, die onbeperkt aansprakelijk zijn. Ze heeft als doel om onder een gemeenschappelijk naam een handelsactiviteit of een burgerrechtelijke activiteit uit te oefenen.

• Geen startkapitaal nodig.
• Op te richten door middel van een onderhandse akte.
• Aandelen kunnen niet worden overgedragen zonder akkoord van medevennoten.

• Er is geen minimumkapitaal, dus lage opstartkosten.
• Geen notariële akte nodig, een onderhandse akte volstaat.
• Discrete vorm van vennootschap, aangezien er geen jaarrekening nodig is. Anderen hebben met andere woorden weinig inkijk in je omzet, schulden, middelen...
• Inbreng van vennoten mag ook bestaan uit arbeid. 

• Vennoten zijn onbeperkt aansprakelijk, wat dus een risico met zich meebrengt. Je privé-eigendom is niet beschermd. 
• Omdat er weinig wettelijke bepalingen zijn, is het goed om zelf de statuten zorgvuldig op papier te zetten. De hulp van een professional is aan te raden. 
• Minstens twee vennoten nodig. 

De opstart van een vof is eenvoudig, met weinig formaliteiten.

• Onderhandse akte volstaat. Die wordt opgesteld in twee originele exemplaren en hoeft niet via een notaris geregeld te worden.
• Financieel plan is niet verplicht
• Geen minimumkapitaal vereist. Bovendien kunnen niet alleen  goederen of geld worden ingebracht maar ook arbeid. Er is geen bankattest nodig voor de inbreng van geld, en geen verslag van een revisor voor de inbreng in natura.
• Na het opstellen van de akte moet er een uittreksel daaruit worden neergelegd bij de griffie van de Rechtbank van Koophandel. Zij zorgen voor de publicatie in het Staatsblad en de inschrijving in de KBO (Kruispuntbank voor Ondernemingen).
• Als je je ondernemingsnummer krijgt, moet je je vennootschap nog inschrijven via een ondernemingsloket.

Ook op vlak van beheer zijn er weinig verplichtingen.

• Jaarrekening publiceren is niet verplicht (tenzij een van de vennoten een rechtspersoonlijkheid is, bijvoorbeeld een vennootschap)
• Algemene vergadering eenmaal per jaar is niet verplicht, maar wel aan te raden om bijvoorbeeld discussies over de jaarrekening te vermijden.
• Meestal volstaat een vereenvoudigde boekhouding. Dit houdt in:
  • Een financieel dagboek, het best op te splitsen in een kas- en bankboek. Het kasboek bevat alle uitgaven en ontvangsten in geld. Het bankboek omvat alle uitgaven en ontvangsten via een bankrekening.
  • Aankoopboek, met bijvoorbeeld facturen van leveranciers
  • Verkoopboek, met een overzicht van je verkoop aan klanten en eigen facturen
  • Inventarisboek met een beschrijving van de voorraad

Je mag je boekhouding zelf bijhouden, eventueel via een online boekhoudprogramma, maar toch kan het interessant zijn te werken met een boekhouder. Zo ben je zeker van een correcte boekhouding en kan de boekhouder zicht houden op de financiële gezondheid van je bedrijf. 

• Is je omzet groter dan 500.000 euro of is een van de vennoten een rechtspersoon, dan is een dubbele boekhouding vereist.

• Als één vennoot uit de vof stapt, betekent dat onvermijdelijk de ontbinding van het vennootschap, tenzij er een zogenaamd verblijvingsbeding werd opgenomen in de statuten. Is dat zo, dan kan de vof verdergezet worden door de overblijvende vennoten.
• Vrijwillige ontbinding kan gebeuren via een onderhandse akte, zonder tussenkomst van een notaris. 
• Ook gerechtelijke ontbinding of faillissement zijn uiteraard mogelijk.
• De vennoten zijn hoofdelijk aansprakelijk. Dat betekent dat bij schulden ook het privé-vermogen van de vennoten kan worden aangesproken en zelfs het vermogen van de echtgenoot of echtgenote. Om dat te voorkomen, is huwen ‘met scheiding van goederen’ meestal de beste optie. Informeer bij de notaris welk huwelijksstelsel in jouw geval de beste keuze is.
• Om je privé-vermogen te vrijwaren, kun je ook een verklaring van onbeslagbaarheid van de gezinswoning afleggen bij de notaris. Dat betekent dat schuldeisers geen beslag zullen kunnen leggen op je woning bij schulden.

Het huwelijksstelsel en de onbeslagbaarheid van de gezinswoning zijn uiteraard formaliteiten die je moet regelen voor de vof wordt stopgezet. 

Een vof wordt niet zo vaak gekozen, maar in bepaalde omstandigheden kan het toch een interessante ondernemingsvorm zijn. Benieuwd of jouw project in aanmerking komt? Bekijk de verschillende vennootschapsvormen of maak een afspraak met een kmo-adviseur.