Wat is btw en welke btw-tarieven zijn van toepassing?

De btw bestaat uit verschillende tarieven. Daardoor kan er verwarring over ontstaan welk tarief bij welk product en welke dienst hoort. Het standaard-btw-tarief bedraagt 21%, maar daarnaast bestaan er ook de verlaagde tarieven van 6% en 12%. Naargelang van de producten of diensten die je levert.

Wat is btw?

Btw is een belasting die de eindgebruiker betaalt op:

de levering van goederen en diensten;
de invoer van goederen;
de intracommunautaire aankoop van goederen.

Welke btw-tarieven bestaan er?

Er gelden verschillende btw-tarieven (6%, 12% of 21%), afhankelijk van het soort goederen of diensten.

dag- en weekbladen die tenminste 48 keer per jaar verschijnen (niet het krantennieuws via internet), recuperatiestoffen en -producten

levende dieren, vlees en slachtafval, vis, schaal-, schelp- en weekdieren (uitgezonderd kaviaar, langoustine, krabben, zee- en rivierkreeften, oesters en de daarmee bereide voeding)
melk en zuivelproducten, eieren, honing
groenten, planten, wortels en knollen voor voedingsdoeleinden, fruit, schillen van citrusvruchten en van meloenen
plantaardige producten
producten van de meelindustrie, mout, zetmeel
vetten en oliën
andere voedingsmiddelen (onder meer basisproducten voor dranken) (uitgezonderd bieren met een effectief alcoholvolumegehalte van meer dan 0,5% vol. en andere dranken met een effectief alcoholvolumegehalte van meer dan 1,2% vol.)
voedsel voor dieren, meststoffen, dierlijke producten
gewoon natuurlijk water (via distributie, geleverd door middel van leidingen)
farmaceutische producten
tijdschriften en boeken
originele kunstwerken, voorwerpen voor verzamelingen, antiquiteiten
auto’s voor personenvervoer voor invaliden, onderdelen, uitrustingsstukken en toebehoren voor deze voertuigen
doodskisten
orthopedische toestellen en invalidenwagens
landbouwdiensten
vervoer (personen)
inrichtingen voor cultuur, sport of vermaak
auteursrechten, uitvoeren van concerten en voorstellingen
hotels en campings
werk in onroerende staat met betrekking tot privéwoningen die ouder zijn dan 5 jaar (onder voorwaarden)
bloem- en sierteelt
herstelling van fietsen
herstelling van schoeisel en lederwaren
herstelling en het vermaken van kleding en huishoudlinnen

restaurant- en cateringdiensten (met uitzondering van het verschaffen van dranken en de eenvoudige levering van bereide maaltijden en dranken)
steenkool
banden voor landbouwmachines en tractoren
fytofarmaceutische producten
levering van sociale woningen
margarine

Alle andere goederen en diensten

Ben je btw-plichtig als zelfstandige?

Als je op regelmatige en zelfstandige basis een activiteit uitoefent waarbij je goederen of diensten levert, val je onder de btw-plicht. Let wel: de activiteit moet duidelijk omschreven staan in het btw-wetboek.

Of geniet je een vrijstelling?

Bedraagt je omzet minder dan 25.000 euro exclusief btw, dan kun je gebruikmaken van de vrijstellingsregel. Je moet geen btw aangeven, maar je mag ook geen btw aanrekenen of aftrekken. Belangrijk! Vergeet niet je btw-activering aan te vragen. Dat is namelijk wel verplicht.

Reik je als ondernemer voor 75% van je omzet geen factuur uit aan je klanten (bij levering aan particulieren)? Dan kun je zelfs opteren voor de forfaitaire btw-regeling. Pas wel op! Ook dan moet je een btw-activering aanvragen.

Je bent btw-plichtig. Wat nu?

Schrijf je dan snel in als btw-plichtige. Een ondernemingsloket helpt je daar graag bij. Na je registratie betaal je btw tegen de verschillende tarieven: 6%, 12% of 21% naargelang de aard van het product of de dienst.

Wist je trouwens dat, na de activering bij het ondernemingsloket, je ondernemingsnummer tegenwoordig meteen ook je btw-nummer is?

Welke btw-administratie moet je voeren?

Aan welke verplichtingen je onderhevig bent, hangt af van je omzet exclusief btw.

Een zaak met een maximumomzet van 15.000 euro is meestal, maar niet noodzakelijk, van toepassing op zelfstandigen in bijberoep. Is dat het geval voor jou, dan mag je gebruikmaken van de vrijstellingsregel. Wat houdt die in?

Je moet geen btw-aangifte indienen.
Je moet geen btw aanrekenen.
Je kunt zelf geen btw aftrekken.
Je mag ook kiezen voor de normale regeling.

Je moet wel je ondernemingsnummer laten activeren bij de belastingdienst.

Met een omzet van meer dan 2,5 miljoen euro exclusief btw heb je de volgende btw-verplichtingen:

een driemaandelijkse btw-aangifte;
maandelijkse betalingen;
een voldoende bewijskrachtige boekhouding;
een jaarlijkse opgave van de afnemers-belastingplichtigen (btw-listing), die je moet indienen voor 31 maart;
intracommunautaire kwartaalopgave bij leveringen aan andere EU-lidstaten.

In dat geval heb je de volgende verplichtingen:

een driemaandelijkse btw-aangifte (maandelijks mag ook);
maandelijkse betalingen (2 voorschotten + 1 afrekening per kwartaal);
een voldoende bewijskrachtige boekhouding;
een jaarlijkse opgave van de afnemers-belastingplichtigen (btw-listing), die je moet indienen voor 31 maart;
intracommunautaire kwartaalopgave bij leveringen aan andere EU-lidstaten.

Kun je gebruikmaken van de forfaitaire btw-regeling?

Je kunt alleen gebruikmaken van de forfaitaire btw-regeling als je voldoet aan de volgende twee voorwaarden:

Minstens 75% van je omzet wordt niet gefactureerd.
Je komt niet boven een jaaromzet van 750.000 euro.

Maar je moet ook nog aan enkele verplichtingen voldoen. Zo moet je:

een aankoopfacturenboek bijhouden;
een verkoopfacturenboek bijhouden;
een btw-aangifte opmaken aan de hand van een berekeningsblad waaruit de forfaitaire berekening van de omzet moet blijken.

Opgelet: Je kunt die regeling alleen toepassen als er voor jouw beroep daadwerkelijk forfaitaire grondslagen werden vastgelegd! De bekendste sectoren die van de regeling gebruikmaken, zijn bakkers, slagers, textielhandelaars, voedingswinkeliers, kappers, caféhouders, schoenhandelaars, drogisten, dagbladhandelaars en frituuruitbaters.

Wat is een btw-listing?

Een btw-listing of klantenlisting is een lijst van al je btw-plichtige klanten die in het vorige jaar voor 250 of meer euro goederen of diensten aangekocht hebben. Je bent verplicht om jaarlijks zo’n btw-listing op te stellen en in te dienen.